Bolalar uchun hojatxonaga o‘rgatish: boshlang'ich bosqichdan muvaffaqiyatgacha

Mutaxasisning tavsiyalari!

Bolalar uchun hojatxonaga o‘rganish – bu bola rivojlanishidagi muhim bosqich bo‘lib, ota-onalar uchun hayajonli, ba’zida esa qiyin jarayon bo‘lishi mumkin. Har bir bolaning tayyorlik darajasi va o‘rganish usuli har xil bo‘lganligi sababli, shoshmasdan bolaning belgilariga mos tarzda jarayonni olib borish muhimdir.

Hojatxonaga o‘rgatishni qachon boshlash kerak?
Hojatxonaga o‘rgatishni boshlash vaqti har bir bolada turlicha, lekin odatda 18 oydan 36 oy oralig‘ida boshlanadi. Quyida bolaning hojatxonaga o‘rgatishga tayyor ekanini bildiruvchi belgilar keltirilgan:

Jismoniy tayyorgarlik:
—> Chaqaloq hojat qilgandan keyin tagligi ho‘l yoki (kir)iflos ekanini bildiradi.

—>Siydik pufagining nazorati shakllanib, 2 soatdan ko‘proq vaqt davomida taglik quruq qoladi yoki kunduzgi uyqudan keyin ham taglik ho‘l bo‘lmaydi.

—>Hojatxonaga o‘tirganda oyoqlari yerga tegadi yoki oyoq qo‘ygichdan foydalanib qulay o‘tiradi.

Aqliy tayyorgarlik:
Oddiy ko‘rsatmalarni tushunib, ularga amal qila oladi.

—>Hojat bilan bog‘liq so‘zlarni tushunib ishlata oladi.

—>Kattalar yoki boshqa bolalarning hojatxonaga borishini ko‘rib, qiziqish bildiradi.

Hissiy tayyorgarlik:
—>Mustaqillik hissi kuchayib, o‘zi kiyimlarini yechishga yoki kiyishga harakat qiladi.

—>Maqtov eshitishni yoqtiradi va yangi narsalarni o‘rganishga ijobiy munosabat bildiradi.

Hojatxonaga o‘rgatishni qanday boshlash kerak?
Bu jarayon bolaga ijobiy tajriba bo‘lishi uchun qulay va qiziqarli muhitda olib borish muhimdir.

Hojatxona bilan tanishtirish:
—>Bola yoqtiradigan qahramon tasviri tushirilgan hojatxona tayyorlang yoki kattalar hojatxonasiga bolalar uchun maxsus o‘rindiq o‘rnating.

—>Dastlab kiyimda hojatxonaga o‘tirib ko‘rish yoki hojatxona yonida kitob o‘qish kabi faoliyatlar orqali u bilan yaqinlashish vaqtini yarating.

—>Bola tushunadigan tilda hojatxona nima uchun kerakligini tushuntiring.

Doimiy hojat vaqti belgilash:
—>Agar bolaning hojat qiladigan vaqti odatda ma’lum bo‘lsa, o‘sha vaqtda hojatxonaga o‘tirishni odat qiling.

—>Ovqatdan keyin, uyg‘ongandan so‘ng muntazam hojatxonaga borish imkonini yarating. Dastlab 2-3 daqiqa o‘tirishga odatlantiring, keyin asta-sekin bu vaqtni oshiring.

Maqtov va rag‘batlantirish:
—>Bola hojatxonaga o‘tirsa yoki hojat chiqarsa, chin yurakdan maqtang. Stikerlar yoki kichik sovg‘alar kabi rag‘batlantirish vositalari motivatsiyani oshirishi mumkin.

—>Xatolik bo‘lsa, tanbeh qilmang. Bolaning tushkunlikka tushmasligi uchun “Xavotir olma, keyingi safar albatta uddalaysan” kabi iliq so‘zlar bilan qo‘llab-quvvatlang.

Kunduzgi taglikni olib tashlash:
—>Bola hojatxonaga muvaffaqiyatli boradigan hollari ko‘paygach, kunduzgi taglikni matoli ichki kiyim bilan almashtiring. Ichki kiyim ho‘llansa, bu noqulaylik bolaga hojatxonaga borish kerakligini anglashga yordam beradi.

Tungi taglikni olib tashlash:
—>Tungi taglikni olib tashlash kunduzgiga qaraganda ko‘proq vaqt talab qilishi mumkin. Bola tun davomida tagligi quruq qoladigan kunlar ko‘payganda, tungi taglikni olib tashlashga urinib ko‘rishingiz mumkin.

—>Kechasi yotishdan oldin suyuqlik iste’molini cheklang va yotishdan avval albatta hojatxonaga borishni odat qildiring.

Muvaffaqiyatli hojatxonaga o‘rgatish bo‘yicha maslahatlar:
—>Izchillik: Har ikki ota-ona ham bir xil yondashuv bilan o‘rgatishlari kerak.

—>Sabr-toqat: Bu jarayon vaqt oladi. Shoshmang va bolaning ritmiga moslashing.

—>Ijobiy muhit: Qiziqarli va ijobiy muhitda o‘rganish bola uchun kamroq stressli bo‘ladi.

Xatolarga to‘g‘ri yondashish:
—>Bu tabiiy jarayon. Bolani urishmasdan, kiyimini almashtirib, xotirjam yondashing.

Kitob va video vositalari:
—> Hojatxonaga o‘rgatish mavzusida rasmlar kitobi yoki videolar ko‘rsatish bolaga tushunishga yordam beradi.

Mutaxassis yordami:
—>Agar bola hojatxonaga o‘rgatishda qiynalayotgan bo‘lsa yoki tashvishlaringiz bo‘lsa, pediatr yoki bolalar rivojlanish bo‘yicha mutaxassis bilan maslahat qiling.