Agava (lotincha: Agave) — ko‘p yillik o‘simlik bo‘lib, asosan Meksika va Markaziy Amerikadan kelib chiqqan, ammo bugungi kunda dunyoning turli issiq iqlimli hududlarida o‘stiriladi. U asosan dekorativ, dori-darmon va sanoat maqsadlarida yetishtiriladi.

Agavaning asosiy xususiyatlari:

Oila: Asparagaceae (asparguslar oilasiga mansub).

Tashqi ko‘rinishi: Uzun, uchli, qattiq va gohida tikanli barglarga ega. Barglari rozet shaklida joylashadi.

Gullashi: Agava o‘z umrida faqat bir marta gullaydi. Gullashi odatda 10-30 yildan keyin sodir bo‘ladi. Gullagach, ko‘pincha nobud bo‘ladi, lekin yonidan ko‘plab bolalar chiqaradi.

Bo‘yi: Ayrim turlari 1-2 metr, ba'zilari esa 4 metrgacha o‘sishi mumkin.

Iqlim: Issiq, qurg‘oqchil hududlarda yaxshi o‘sadi. Sovuqka chidamsiz.

Mashhur turlari:

1. Agave americana – eng mashhur turi, ko‘pincha "Amerika agavasi" deb ataladi. Dekorativ va sanoat maqsadlarda ishlatiladi.

2. Agave tequilana – bu turdan tekila spirtli ichimligi ishlab chiqariladi.

3. Agave sisalana – sisal tolasi ishlab chiqarishda qo‘llaniladi (arpa, arqon, gilam va boshqalar tayyorlanadi).

Foydali jihatlari:

Dorivor xususiyatlari: Ichki yallig‘lanishga qarshi, antiseptik va siydik haydovchi xususiyatlarga ega.

Shakar manbai: Agava nektari — tabiiy shirinlashtiruvchi sifatida ishlatiladi (shakarga muqobil).

Sanoatda qo‘llanilishi: Agava tolalari mustahkam bo‘lib, ip, arqon, to‘qimachilikda foydalidir.

Uy sharoitida parvarishi:

Quyoshni yaxshi ko‘radi.

Juda kam sug‘orishni talab qiladi.

Zamin yaxshi quriydigan bo‘lishi kerak.

Sovuqqa chidamsiz, qishda xona haroratida saqlash lozim.